Vandaag ter afsluiting van de Correspondent analyse van de stellingen van GeenPeil een terugblik op wat we eigenlijk gedaan hebben. Duidelijk is dat we het soms eens, soms oneens waren met de Correspondent. Welke waarde en implicaties heeft dat?

De Correspondent heeft over het geheel gewoon goed werk geleverd. Er is gekeken naar wat er speelt in media en verdragen. Dat we het daar deels niet mee eens zijn, omdat we een andere, bredere, context gebruiken moge duidelijk zijn. Het belangrijkste argument dat we hebben kunnen weerleggen is toch wel het meest aangehaalde. Een argument dat in het debat omtrent de status van het associatieverdrag eigenlijk altijd gemaakt wordt. Namelijk dat dit associatieverdrag geen lidmaatschap is van de EU, dat er vaker associatieverdragen worden gesloten met landen die ook nooit lid zullen worden. We hebben op dag 1 al laten zien dat die notie onjuist is. Laten we het dus nog maar eens herhalen.

Oekraïne is een Europees land dankzij lobby van Polen. Omdat Oekraïne zo gezien wordt kan het überhaupt lid worden van de EU. Dit is het grootste onderscheid tussen Israël, Chili, Mexico of welk ander exotisch land dan ook en Oekraïne.Het is hierom dat er wel degelijk grote waarde gehecht mag worden aan de uitspraken van Oekraïense presidenten, leden van de Europese Commissie en beambten van de EU dat Oekraïne lid gaat worden van de EU. Om lid te worden van de EU is tegenwoordig een vrij lang traject nodig. Oekraïne zit in dat traject. Het associatieverdrag is een belangrijke stap voor dat lidmaatschap. Dat brengt ons bij het tweede punt dat vaak gemaakt wordt.

Dat tweede punt is dat dit associatieverdrag geen lidmaatschap is. Dit is een goed argument en niet te weerleggen. Het is echter ook onjuist. Door dit te zeggen gaat men er vanuit dat er geen verleden of toekomst zit aan dit verdrag, dat er geen andere verdragen met Oekraïne zijn die zorgen dat, langzaam maar zeker, het land in ieder geval formeel op het niveau zit van bestuur, wetgeving en interne aangelegenheden die de EU graag wil zien. Een voorbeeld, het huidige associatieverdrag is direct te linken aan de nee/non-uitslagen in het Grondwet-referendum van 2005. Oekraïne kreeg daarop te horen dat het nog geen lid mocht worden, zagen we in Deel 1.

We noemden net dat Oekraïne in ieder geval formeel op een niveau moet zitten dat de EU graag wil zien. Dat brengt ons bij twee andere punten die we deze week zagen. Allereerst is er een intern conflict aan de gang waarbij het in Nederland grotendeels onbekend is dat er enorme animositeit heerst jegens de Russen in het land maar dat Rusland tegelijkertijd cultureel, historisch en sociaal sterk verbonden is met Oekraïne. Ook hebben we vastgesteld dat deze verbondenheid niet meteen elk Russisch optreden rechtvaardigt, maar dat het wel begrijpelijker wordt. Het tweede punt, dat we in onze bonusartikelen lieten zien was de enorme corruptie in het land die tot op het hoogste niveau aantoonbaar doordringt. Dit in samenspel met oligarchen die privé-legers onderhouden, miljarden achterover drukken én die bovendien, deels, de bataljons financieren die volgens Amnesty International zich schuldig maken aan marteling, afpersing en verkrachting gericht op de Russische bevolking.

Daarnaast zagen we dat het opnemen van Oekraïne in de ‘Europese familie’, via de salami-tactiek gebeurd. In deel 1 zagen we zelfs expliciet genoemd dat het European Neighbourhood Policy zo gezien kan worden dat het op termijn zorgt voor een onontkoombare situatie waarin Oekraïne als lidstaat moet worden geaccepteerd. Dat proces is in 2005 in gang gezet en nadert nu een hoogtepunt als de Nederlandse staat het verdrag met Oekraïne ratificeert op 1 Januari 2016.

Dan hebben we het nog niet gehad over de het aantal mensen, ter grootte van de Gemeente Amsterdam, die verhandeld zijn vanuit Oekraïne de afgelopen 25 jaar. Dan hebben we het nog niet gehad over de aantoonbare Amerikaanse, economische, belangen die de houding van de EU ten aanzien van het oostelijke deel dicteren en gedicteerd hebben. Dan hebben we het nog niet gehad over de manier waarop de NAVO, al belofte verbrekend, nu aan de voordeur van Rusland staat. Dan hebben we het, bewust overigens, nog niet gehad over MH-17.

Het zijn al deze zaken en meer die rechtvaardigen dat het Nederlandse volk gevraagd wordt of zij wel op een steeds intiemer samenwerken met Oekraïne zitten te wachten. Een intiemer samenwerken waarvan bovendien gezegd wordt door de direct betrokkenen dat het moet leiden tot lidmaatschap. Een intiemer samenwerken waarvan de direct betrokkenen zeggen dat dit associatieverdrag daartoe een belangrijke stap is. Als het Nederlandse volk een dergelijke samenwerking aan wil gaan is dat geen probleem. Als de Nederlandse overheid een dergelijke samenwerking wil is dat geen probleem. De argumenten gehoord hebbende kunnen we echter niet anders concluderen dan dat een referendum over dit onderwerp uiterst gerechtvaardigd is. Wat het Nederlandse volk ook moge beslissen, het referendum op zich kan niet meer ter discussie staan. Het boycotten of bagatelliseren ervan is in deze context dan ook een daad van onwetendheid. Dat mag geen excuus meer vormen in het tijdperk waarin men zo makkelijk zelf op onderzoek kan uitgaan.

Waar het nu nog om gaat is de inhoudelijke discussie. Onze dank aan de Correspondent. Hoewel we soms bewust wat strikter zijn geweest hebben zij in ieder geval getoond hoe een debat ook gevoerd kan worden. We zien er naar uit dat het op deze manier inhoudelijk blijft. Dat komt de wetenschap bij de Nederlandse bevolking over dit onderwerp alleen maar ten goede. We zien uit naar de komende maanden.

Interessant? Deel deze analyse op Facebook, Twitter via de onderstaande knoppen en laat een reactie achter.

Lees hier deel 1: Een Associatieverdrag leidt tot een Oekraïens EU-lidmaatschap

Lees hier deel 2: Het Associatieverdrag leidt tot een geldstroom naar Oekraïne (Bonus artikel)

Lees hier deel 3: Het Associatieverdrag zorgt voor minder democratische controle

Lees hier deel 4: Het Associatieverdrag brengt een oorlog met Rusland dichterbij (Bonus artikel)

Lees hier deel 5: Het associatieverdrag leidt tot emigratie naar Nederland

De foto is gemaakt door: soulrecorder